Tytułem wstępu

    Preparaty z surowców roślinnych inaczej nazywanymi lekami naturalnymi bądź fitopreparatami są coraz częściej stosowanymi w lecznictwie. Surowce te muszą spełniać wymagania jakościowe, ilościowe, na zawartość pozostałości pestycydów, metali ciężkich oraz zanieczyszczeń mikrobiologicznych zgodne z aktualną Farmakopeą.

Postacie leków roślinnych dzielą się na:
1. Preparaty z roślin świeżych:

• Soki (Succi) - zielone części nadziemne, owoce, części podziemne, typu: kłącza, korzenie, cebula - poprzez wyciśnięcie soku komórkowego. Należy surowiec umyć oraz rozdrobnić. Powstały sok zwykle jest mętny, poprzez obecności w nim związków wielkocząsteczkowych o charakterze koloidalnym, tj. białka, peptydy. Następnie należy sok poddać procesowi klarowania. Takie soki mogą być gotową postacią leku bądź surowcem do dalszej obróbki.
• Soki stabilizowane (Succi stabilisatae) - otrzymuje się ze świeżych surowców, ale w odróżnieniu od poprzednich, po unieczynnieniu enzymów.
• Alkoholatury (Alcoholaturae) - otrzymywane poprzez wytrawianie świeżych surowców alkoholem etylowym o stężeniu 80-95stopni

2. Preparaty z roślin suchych

• Zioła (Species) - mogą być w postaci mieszanek. Stosuje się je głównie do sporządzania w domu wyciągów wodnych (zaparzanie) lub zewnętrznie do kąpieli, płukanek, okładów.
• Maceraty, odwary i napary - płynne świeże wyciągi wodne, które posiadają krótki termin przydatności. 

Macerat - aby go przygotować należy zalać surowiec wodą o temperaturze pokojowej, zamieszać i odstawić. Najczęściej maceraty wykonujemy (nawet sami w domu) z korzenia prawoślazu oraz nasion lnu. 
Napar - należy zalać surowiec wrzącą wodą i wstawić do wrzącej łaźni wodnej na 15min, mieszając. Później odstawić na kolejne 15minut. Ten rodzaj wyciągu sporządza się tylko z surowców glikozydowych o działaniu nasercowym, tj. liści naparstnicy, ziela miłka, konwalii.
Odwary - surowiec zalewamy wodą o temperaturze pokojowej oraz wstawia do wrzącej łaźni, następnie kontrolujemy czas i temperaturę.

• Nalewki (Tincturae) - płynne, niezagęszczone preparaty, otrzymywane poprzez wytrawianie wyciągów suchych lub gęstych. Rozpuszczalnikiem jest etanol. Nalewki dzielimy na nalewki proste, powstające z jednego surowca, oraz nalewki złożone, powstające z kilku produktów.
• Wyciągi (Extracta) - dzielimy na wyciągi płynne, gęste i suche. Ich otrzymywanie jest dość skomplikowane, dlatego na razie tego nie opiszę.

 To tyle na początek. W kolejnych artykułach będę pisać o ziołach, roślinach w pełnej krasie.
Źródło: "Farmacja stosowana", pod redakcją A.Fiebiga, S.Janickiego, M.Sznitowskiej